2007 Apollo heeft een Pruimenboom

Een markant moment tijdens de verbroederingsavond van de Apollo-leden met de leden van het mannenkoor Sint Caecilia was de aanbieding van een "Rèngelaoteproemebumke" op zaterdagavond 28 april 2007 in de Witte Boerderij op de Eng in Soest.

Twee jaar geleden, toen de mannen van Apollo op bezoek waren bij het Mannenkoor Sint Caecilia in het Limburgse Sweijkhuizen, werd de boom feestelijk in het vooruitzicht gesteld. En nu was het dan zo ver. In het bijzijn van alle leden en hun partners werd de boom aan voorzitter Jos Sesink aangeboden. Die was er blijkbaar goed op voorbereid, want intussen was Jan Smeeing, de eigenaar van de Witte Boerderij, bereid gevonden om een mooi plekje voor de boom op het landgoed te vinden: in het front van het woongedeelte.

Maar… toen kende Smeeing nog niet het slot van de officiële verklaring:

“De voorzitter van de Stichting Sjweikeser Rèngelaot verklaart dat het door het mannenkoor St. Caecilia van Sweikhuizen een “Sjweikeser Rèngelaot boom” is geschonken aan het Mannenkoor Apollo van Soest. De boom wordt geplaatst op het grondgebied van de gemeente Soest en de jaarlijkse oogst is te verdelen onder de koorleden.”

Maar desondanks kwam Smeeing niet terug op z’n toezegging, dus wordt de boom daar geplant.

Het is een bijzondere vruchtboom die tot heden slechts groeit en bloeit in de directe omgeving van Sweijkhuizen. Waar dat ligt?

Eene heerlijke wandeling heeft men vanaf Daneken in de richting van Spaubeek. Aan de linkerzijde verheft zich de grond allengskens tot een bergketen, in wier golvende helling heerlijke boschjes met bouw-, weilanden en boomgaarden elkaar afwisselen. Wanneer de wandelaar in de maanden April en Mei zijne blikken zuidwaarts wendt, dan ziet hij op de helling van het gebergte niets anders dan een zee van witte bloesem, in wier midden een kerktorentje prijkt, dat hem zegt: ‘ hier ligt Sweykhuizen’

Deze lofzang op dit pittoreske dorp kwam vooral ook door de groei van een  bepaalde fruitsoort in Sweikhuizen: de Sjweikeser Rèngelaot.  Veel boomgaarden met deze pruimensoort lagen verspreid op de hellingen rond het dorpje. Deze soort is zo bijzonder omdat de voortplanting geschiedt via de  “wortelstek”  en niet volgens de meest  gebruikelijke methode: de enting op stam.

De kweek van deze pruimensoort is ontstaan  rond 1820 toen een zekere Jacob Lenaerts naar Sweikhuizen kwam om te gaan werken bij Peter Baggen, in die tijd de grootste fruitteler van het dorp.  Zijn kennis van pruimen kweken nam hij mee. Hij wist uit een wilde zure pruimensoort een soort te kweken welke tot de sappigste en fruitigste pruimen van deze streek behoorde.  Dat was het begin van de pruimenteelt, die gedurende anderhalve eeuw, grote bekendheid aan Sweikhuizen zou geven.

De teloorgang.

Tussen 1960-1970 kwam echter de anti climax. Door de ruilverkavelingen en door de overgang van fruitteelt naar landbouw werd toen een ware kaalslag gepleegd: hele akkers met pruimenbomen en andere hoogstambomen werden met de grond gelijk gemaakt. Rooipremies en uitbreiding van de bouwactiviteiten versnelden de teloorgang van de eens zo beroemde rèngelaot. En van het zo prachtig beschreven bloeiende  landschap rondom Sweikhuizen is  niet veel meer overgebleven. Het aantal pruimenbomen is inmiddels geslonken tot enkele tientallen. Bij niet ingrijpen zal over enkele jaren deze boomsoort volledig uit Sweikhuizen zijn verdwenen.

Maar gelukkig is een initiatief genomen om de “ Sjweikeser Rèngelaot “ van de ondergang te redden. Een aantal vrijwilligers heeft in 2000 een honderdtal scheuten van de rèngelaot in hun achtertuin geplant. En op 13 april 2003 werd in het Rector Raevenhuis te Sweikhuizen door enkele initiatiefnemers een oprichtingsvergadering gehouden van “Stichting Sjweikeser Rèngelaot” met als doel het terugbrengen en in stand houden van de Sjweikeser Rèngelaot alsmede van meidoornhagen in Sweikhuizen en omgeving.

Nu ligt Soest niet direct in de omgeving van Sweikhuizen, maar een belangrijke sponsor van deze Limburgse Stichting is natuurlijk het Mannenkoor Sint Caecilia, en die zag kans om een unieke boom te laten planten door en voor het Soester Mannenkoor Apollo.

En zo is het gekomen! (met een zachte G)

Foto's